Η Διεύθυνση Πολεοδομίας είναι από το 1991 η αρμόδια υπηρεσία για την βεβαίωση των όρων δόμησης εντός των διοικητικών ορίων του Δήμου Αθηναίων .
Το Τμήμα Τοπογραφικού της Διεύθυνσης ενημερώνει και βεβαιώνει, τους παρακάτω όρους δόμησης:
• Συντελεστές δόμησης
• Επιτρεπόμενα ύψη
• Επιτρεπόμενες χρήσεις γης
• Κάλυψη οικοπέδων
• Αρτιότητες οικοπέδων
• Ζώνες γκαράζ
• Ζώνες αρχαιολογίας
• Ζώνη Ιστορικού Κέντρου
Ο ενδιαφερόμενος μπορεί να ενημερωθεί για τους όρους δόμησης που ισχύουν στο σημείο που τον ενδιαφέρει π.χ. τους όρους δόμησης μιας περιοχής σχετικά με την αγορά ενός οικοπέδου , στα γραφεία της υπηρεσίας (Αθηνάς 16 , ισόγειο).
Η πληροφορία συνήθως δίνεται στο οικοδομικό τετράγωνο που βρίσκεται το σημείο ενδιαφέροντος.
Από το 1991 μέχρις τις αρχές του τρέχοντος έτους η υπηρεσία έδινε της πληροφορίες βασιζόμενη σε χειρόγραφους χάρτες, σκαριφήματα και φωτοτυπίες σχεδίων, όπου αποτυπώνονταν οι ερμηνείες των διαταγμάτων δόμησης.
Οι αντικειμενικές δυσκολίες του έργου της υπηρεσίας ήταν:
1.Οι δυσκολίες διαχείρισης, συγκέντρωσης των σχετικών νόμων, ευρισκομένων σε διαφορετικά ΦΕΚ και ερμηνείας τους (πολεοδομική πληροφορία βάση νόμου, ανά οικοδομικό τετράγωνο).
2. Η δυσκολία εύρεσης του σημείου ενδιαφέροντος λόγο της μεγάλης έκτασης που καταλαμβάνει ο Δήμος Αθηναίων , το πλήθος των οικοδομικών τετραγώνων και των οδικών αξόνων.
Το πρόβλημα εντοπίστηκε και καταγράφηκε από την Διεύθυνση Πολεοδομίας, διαβιβάσθηκε στην πολιτική ηγεσία και μετά από απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου ανατέθηκε στη Δ.Α.Ε.Μ. Α.Ε. η μηχανογράφηση του συστήματος, στα πλαίσια του σχεδιασμού μηχανογράφησης του συνόλου των υπηρεσιών του Δήμου Αθηναίων που συντελείται από την παρούσα Δημοτική Αρχή.
Ο σκοπός ήταν :
- Η ακριβής καταγραφή του συνόλου της πολεοδομικής πληροφορίας
- Η βελτιστοποίηση της μεθόδου έκδοσης βεβαιώσεων όρων δόμησης
- Η ταχύτερη εξυπηρέτηση κοινού
- Η ποιότητα των δεδομένων
- Η αποσυμφόρηση της υπηρεσίας με εξυπηρέτηση κοινού μέσω internet
Επιλέχθηκε η λύση λειτουργίας γεωγραφικού συστήματος πληροφοριών σαν ιδανικού τρόπου αντιμετώπισης του προβλήματος και έγιναν οι παρακάτω ενέργειες:
1.Συγκεντρώθηκε το υπάρχον ψηφιοποιημένο υλικό των οικοδομικών τετραγώνων και των οδικών αξόνων (Δ/ΝΣΗ ΣΧΕΔΙΟΥ ΠΟΛΕΩΣ)
2.Δημιουργήθηκε η κατανομή στις πινακίδες 1:500 των τοπογραφικών με την αρίθμησή τους
3.Συγκεντρώθηκαν τα διατάγματα και έγινε η ερμηνεία τους από τους αρμόδιους υπάλληλους της υπηρεσίας
4.Ψηφιοποιήθηκαν με βάση τα διατάγματα :
• Οι συντελεστές δόμησης
• Τα επιτρεπόμενα ύψη
• Οι επιτρεπόμενες χρήσεις γης
• Η κάλυψη οικοπέδων
• Οι αρτιότητες οικοπέδων
• Οι ζώνες γκαράζ
• Η ζώνη αρχαιολογίας
• Η ζώνη Ιστορικού Κέντρου
5.Δημιουργήθηκε βάση δεδομένων στα οικοδομικά τετράγωνα
6.Αναπτύχθηκε ειδική εφαρμογή για την δυνατότητα διαχείρισης της παραγόμενης ψηφιακής πληροφορίας με βάση το γεωγραφικό σύστημα πληροφοριών.
7.Εκτυπώθηκαν έξι βασικοί θεματικοί χάρτες και επτά βοηθητικοί
Ακολούθησε η εγκατάσταση ενός υπολογιστικού συστήματος με το λογισμικό ArcView της E.S.R.I., την ειδική εφαρμογή “ΠΟΛΙΣ 2000” της Δ.Α.Ε.Μ. Α.Ε. και τα ψηφιακά δεδομένα.
Μετά από ένα διάστημα εξάμηνης πιλοτικής-δοκιμαστικής λειτουργίας, το πρόγραμμα βελτιστοποιήθηκε και προσαρμόσθηκε στις απαιτήσεις του κοινού, ενώ έγιναν και οι απαιτούμενες τελικές διορθώσεις στα δεδομένα.
Από το Σεπτέμβρη του 2000 το σύστημα λειτουργεί με την εξυπηρέτηση κοινού.
Ο ενδιαφερόμενος αναφέρει τις οδούς που περικλείουν το οικοδομικό τετράγωνο ή το νούμερο Ο.Τ. ή την ακριβή διεύθυνση (οδό & αριθμό).
Ο χειριστής αναζητά το χώρο με τα ειδικά εργαλεία του προγράμματος και εντοπίζει το Ο.Τ.
Δίνει την εντολή εκτύπωσης και επιστρέφει στον ενδιαφερόμενο έντυπο (έγχρωμο – μεγέθους Α4) με το χάρτη της περιοχής και τα αναλυτικά στοιχεία όρων δόμησης για το συγκεκριμένο Ο.Τ.
Από τις αρχές του έτους 2001 υπάρχει η δυνατότητα αποστολής του αποσπάσματος μέσω υπηρεσιών internet (email) μετά από αίτηση-email του ενδιαφερόμενου ( www.cityofathens.gr ). Η παραπάνω πρωτοποριακή υπηρεσία προσφέρεται και συντηρείται από την ΔΑΕΜ Α.Ε. για λογαριασμό του Δ.Α. Μέχρι σήμερα είναι η μοναδική πολεοδομική εφαρμογή GIS που εξυπηρετεί κοινό πανελλαδικά.
ΤΟ ΛΟΓΙΣΜΙΚΟ ΤΗΣ ΕΦΑΡΜΟΓΗΣ
Το Γεωγραφικό Σύστημα Πληροφοριών “POLIS v1”, είναι μια εξειδικευμένη πολεοδομική εφαρμογή GIS δομημένη επάνω στο πρόγραμμα ArcView3.1, της Αμερικάνικης Εταιρείας ESRI.
Η εφαρμογή έχει πλήρη Ελληνικά μενού και ειδικά αναπτυγμένα εργαλεία (όπως π.χ. αυτόματη εύρεση δρόμων και οικοδομικών τετραγώνων, αυτοματοποιημένες εκτυπωτικές λειτουργίες) για την διαχείριση της ψηφιακής διαθέσιμης πολεοδομικής πληροφορίας στο Δήμο Αθηναίων, ώστε να είναι εύχρηστη από τους αρμόδιους υπαλλήλους χωρίς να απαιτείται ιδιαίτερη εξειδίκευση και εμπειρία στη χρήση ηλεκτρονικών υπολογιστών και γεωγραφικών συστημάτων πληροφοριών.